ABD-Çin ticaret savaşı hakkında neler biliniyor?

Dünya’nın en büyük iki ekonomisi arasındaki ticaret savaşı yeniden başladı.

Çin, ABD’nin Çin mallarına yönelik yeni gümrük vergilerine hızlı bir yanıt olarak ABD ithalatına gümrük vergisi koydu.

Trump’ın, Çin’den ABD’ye ithal edilen tüm ürünlere getirdiği %10’luk ek gümrük vergisi Salı günü yürürlüğe girdi. Birkaç dakika içinde Çin Maliye Bakanlığı, ABD kömürü ve LNG için %15, ham petrol, tarım ekipmanları ve bazı otomobiller için %10 vergi uygulayacağını açıkladı. Bakanlık, ABD ihracatına yönelik yeni tarifelerin 10 Şubat’ta başlayacağını söyledi.

Çin ayrıca, ABD’nin Çin mallarına %10 gümrük vergisi koyması için belirlenen son tarihin geçmesinden birkaç dakika sonra Google’a yönelik bir soruşturma başlattığını duyurdu. Devlet Piyasa Düzenleme İdaresi’nden yapılan kısa bir açıklamaya göre Çin, ABD’li teknoloji şirketini anti-tröst ihlalleri iddiasıyla soruşturacak.

ÇİN’DEN DTÖ’YE DAVA

Çin, ABD’nin Çin mallarına yönelik gümrük vergilerini arttırmasına karşılık olarak “meşru hak ve çıkarlarını savunmak için” Dünya Ticaret Örgütü’ne şikayette bulunduğunu söyledi.

Çin Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, ABD’nin eylemlerinin “kötü niyetli” olduğu belirtilerek, “Çin, DTÖ anlaşmazlık çözüm mekanizması kapsamında ABD’nin tarife tedbirlerine karşı bir dava açmıştır” denildi.

ÇİN’İN ABD’YE İHRACATINI KISITLADIĞI ELEMENTLER NELER?

ABD’nin Çin mallarına yönelik gümrük vergilerinin yürürlüğe girmesine karşılık olarak Çin tarafından açıklanan tedbirler arasında bazı doğal elementlere yönelik ihracat kontrolleri de yer alıyor.

Çin Ticaret Bakanlığı ve Gümrük İdaresi, ülkenin “ulusal güvenlik çıkarlarını korumak” için tungsten, tellür, rutenyum, molibden ve rutenyumla ilgili ürünlere ihracat kontrolleri uyguladığını söyledi.

Avustralya Ulusal Üniversitesi ve ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu’na göre tungsten, tellür, molibden ve rutenyum ileri teknolojiler, temiz enerji ve ulusal güvenlik için gerekli olan kritik mineral malzemelerdir.

Tungsten yeryüzündeki en nadir elementler arasındadır ve floresan lambalarda, havacılık ve uzay endüstrisinde ve aşınmaya dayanıklı metallerde kullanılmaktadır. Tellerium güneş panellerinde kullanılır. Rutenyum güneş pillerinde ve bilgisayarlardaki elektrik kontaklarında ve çip dirençlerinde kullanılır. Molibden’in kullanım alanları arasında jet motorları da bulunmaktadır.

ABD ŞİRKETLERİNİ ‘GÜVENİLMEZ KURULUŞLAR LİSTESİ’NE EKLEDİ

Çin ayrıca ABD şirketleri PVH Group ve Illumina, Inc. şirketlerini de “Güvenilmez Kuruluşlar Listesi”ne eklediğini duyurdu.

PVH Group, Tommy Hilfiger ve Calvin Klein gibi markaların sahibi olan bir Amerikan giyim şirketidir. Illumina Inc, genomik dizileme konusunda uzmanlaşmış bir biyoteknoloji şirketidir ve kısa süre önce sağlıkla ilgili yapay zeka teknolojisi konusunda Nvidia ile ortaklık kurdu.

NE OLMUŞTU?

ABD Başkanı Trump, 1 Şubat’ta imzaladığı kararnameyle Kanada ve Meksika’dan yapılan ithalata yüzde 25, Çin’den yapılan ithalata ise yüzde 10 ek gümrük vergisi getirmişti.

Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, Çin’e yönelik gümrük vergisi artışının gerekçesi olarak, Çinli yetkililerin, sentetik afyonun hammaddesi fentanil ve öncü kimyasallarının ABD’ye akışını kontrol etmekte başarısız olması gösterilmişti.

Açıklamada ayrıca Çin’in, “fikri mülkiyet hırsızlığı, zorla teknoloji transferi ve diğer makul dışı davranışlarının” yanı sıra “terör izleme listesindeki kişiler dahil Çin’den düzensiz göçün artması” da ilave verginin sebepleri arasında sayılmıştı.

Trump, Kanada ve Meksika’ya getirilen vergilerin yürürlüğe girmesini, bu ülkelerin sınır kontrollerini sıkılaştırılması karşılığında 1 ay ertelediğini duyurmuş, ancak Çin’e yönelik bir erteleme yapılmamıştı.